74 χρόνια από το 1939: Το σύμφωνο Μολότοφ-Ρίμπεντροπ

Αυτές τις μέρες συμπληρώνονται 74 χρόνια από την κήρυξη του Β΄ Παγκόσμιου Πόλεμου –που τόσες συμφορές έφερε στους λαούς παγκόσμια. Οι νικητές του –οι «Δημοκρατικές» χώρες Βρετανία-Γαλλία-ΗΠΑ σε συμμαχία με την «κομμουνιστική» Ρωσία του Στάλιν– βάφτισαν αυτό τον πόλεμο «αντιφασιστικό». Δύσκολα μπορεί κανείς σήμερα στην Αριστερά –και όχι μόνο– να θεωρήσει τις ΗΠΑ του Ρούσβελτ και τη Βρετανία του Τσόρτσιλ «αντιφασιστικές» δυνάμεις, επειδή πολέμησαν –όταν δεν μπορούσαν να κάνουν αλλιώς– τη Γερμανία του Χίτλερ. Είναι γνωστό ότι πολεμούσαν για τα δικά τους ιμπεριαλιστικά συμφέροντα και μοιρασιές –και όχι για το «καλό των λαών». Όταν όμως έχουμε να κάνουμε με το ρόλο του Στάλιν στο Β΄ Παγκόσμιο, τότε υπάρχει θαυμασμός και θολούρα ακόμα και σε πολλούς/ες  που έχουν ξεκάθαρο ότι ο σοσιαλισμός στην ΕΣΣΔ είχε ήδη ηττηθεί από τις αρχές της δεκαετία του ’30.  Ο «αντιφασισμός» της ΕΣΣΔ του Στάλιν δύσκολα τίθεται σε αμφισβήτηση. Όμως, τα ιστορικά γεγονότα τον θέτουν. Το σύμφωνο Ρίμπεντροπ-Μολότοφ και ό,τι επακολούθησε είναι αποκαλυπτικά.
Στις 23 Αυγούστου του 1939  υπογράφτηκε στη Μόσχα, μεταξύ της ναζιστικής Γερμανίας του Χίτλερ και της Σοβιετικής Ρωσίας του Στάλιν, ένα Σύμφωνο μη Επίθεσης. Το σύμφωνο έμεινε γνωστό σαν «σύμφωνο Ρίμπεντροπ-Μολότοφ» από τα ονόματα των υπουργών Εξωτερικών των δυο χωρών που το υπέγραψαν. Τη γερμανική αντιπροσωπεία υποδέχθηκε στο Κρεμλίνο εκτός από τον Μολότοφ και ο ίδιος ο Στάλιν.
Το σύμφωνο όριζε ότι οι δυο χώρες υποχρεούνταν να μην επιτεθεί η μια στην άλλη. Επίσης, καθεμία έπρεπε να μείνει ουδέτερη, αν η άλλη εμπλακεί σε πόλεμο. Εκτός αυτού, σε μυστικό συμπληρωματικό πρωτόκολλο αποφασίστηκε η δημιουργία γερμανικών και σοβιετικών «σφαιρών επιρροής» στην Ευρώπη. Δηλαδή, με απλά λόγια, ολόκληρη η Ανατολική Ευρώπη μοιραζόταν ανάμεσα στις δυο δυνάμεις. Η Πολωνία θα μοιραζόταν μεταξύ των δυο χωρών με σύνορα τους ποταμούς Νάφερ, Βιστούλα και Σαν. Οι Βαλτικές χώρες και η Φινλανδία θα ανήκαν στη σοβιετική σφαίρα επιρροής –με εξαίρεση τη Λιθουανία. Οι γερμανικές μειονότητες στη σοβιετική σφαίρα θα έπρεπε να την εγκαταλείψουν.
Πρώτο θύμα του Συμφώνου ήταν η Πολωνία. Στη 1 Σεπτέμβρη 1939 οι ναζί επιτέθηκαν στη χώρα –με την έγκριση ή τη βολική ανοχή των Ρώσων. Δόθηκε έτσι το έναυσμα για το ξέσπασμα του Β΄ Παγκόσμιου, αφού μετά την εισβολή (στις 3/9/1939) η Αγγλία και η Γαλλία κήρυξαν τον πόλεμο κατά της χιτλερικής Γερμανίας. Λίγες μέρες αργότερα (17/9) εισέβαλε και ο στρατός του Στάλιν από ανατολικά. Σε ελάχιστες μέρες η Πολωνία ηττήθηκε και μέχρι την 1η Οκτώβρη οι νικητές τη μοιράστηκαν, όπως είχαν συμφωνήσει, και μετακίνησαν τα σύνορά τους αναλόγως. Στις 28 Σεπτέμβρη ο Ρίμπεντροπ πήγε ξανά αεροπορικώς στη Μόσχα για να συγκεκριμενοποιηθεί η μοιρασιά. Έτσι η Λιθουανία πέρασε τελικά στη σοβιετική σφαίρα επιρροής, ενώ η Γερμανία έλαβε για αντάλλαγμα μεγαλύτερο κομμάτι της Πολωνίας.
Κατίν
Με την εισβολή και κατοχή της Πολωνίας ο ρώσικος στρατός βρέθηκε με εκατοντάδες χιλιάδες αιχμάλωτους στρατιώτες, αλλά και άμαχο πληθυσμό. Πολλοί απ’ αυτούς απελάθηκαν στη Σιβηρία και την κεντρική Ασία, ενώ φτιάχτηκαν και «στρατόπεδα εργασίας». Όμως, οι περίπου 40.000 αξιωματικοί και υπαξιωματικοί του πολωνικού στρατού, που έπεσαν στα χέρια των Ρώσων, είχαν πολύ χειρότερη τύχη. Μετά από μια συνδυασμένη προσπάθεια ανακρίσεων και προπαγάνδας, διαχώρισαν αυτούς που ήταν πρόθυμοι να συνεργαστούν από τους «απείθαρχους». Οι τελευταίοι αποκαλούνταν «Πολωνοί εθνικιστές και αντεπαναστάτες» από την NKVD (μυστική αστυνομία του Στάλιν) και παρέμεναν φυλακισμένοι.
Στις αρχές του Μάρτη του 1940, ο Μπέρια, αρχηγός της NKVD, πρότεινε στο Στάλιν την εκτέλεση όλων των Πολωνών αιχμαλώτων που αρνούνταν να συνεργαστούν. Επρόκειτο για ανθρώπους που θα μπορούσαν να αποτελέσουν την ηγεσία των μελλοντικών αντιφρονούντων στα σχέδια της ρώσικης ηγεσίας για την Ανατολική Πολωνία-δορυφόρο τους. Κάθε απόφοιτος πανεπιστημίου στην Πολωνία γινόταν αμέσως υπαξιωματικός ή αξιωματικός του πολωνικού στρατού. Άρα, ανάμεσα στους  κρατούμενους βρισκόταν μεγάλο μέρος από στρατιωτικούς, τεχνικούς, γιατρούς, καθηγητές, διανοούμενους κλπ., που δεν δέχονταν τη ρώσικη κατοχή. Οι σφαγές πραγματοποιήθηκαν σε διάφορα στρατόπεδα, αλλά πήραν συμβολικά το όνομα Κατίν, από το δάσος κοντά στα σύνορα της Ρωσίας με τη Λευκορωσία, όπου βρέθηκε ο μεγαλύτερος αριθμός από τους μαζικούς τάφους. Περίπου 20.000 Πολωνοί εκτελέστηκαν με πυροβολισμό στον αυχένα και τα χέρια δεμένα πίσω.
Μετά το διαμελισμό της Πολωνίας, ο Στάλιν προχώρησε στην υλοποίηση και των υπόλοιπων όρων του Συμφώνου. Οι χώρες της Βαλτικής εξαναγκάστηκαν να υπογράψουν συνθήκες «αμοιβαίας βοήθειας» με τη Ρωσία. Αυτό σήμαινε ότι ο στρατός της Ρωσίας αποκτούσε το δικαίωμα να στρατοπεδεύει σε βάσεις της Βαλτικής. Η Φινλανδία, που αρνήθηκε να «συμμορφωθεί» με τέτοια συνθήκη, δέχθηκε τη στρατιωτική εισβολή των Σοβιετικών.
Τον Ιούνη του 1940, ο σοβιετικός στρατός εισέβαλε στην Εσθονία, τη Λετονία και τη Λιθουανία. Οι νεκροί και οι αιχμάλωτοι ήταν δεκάδες χιλιάδες. Στο τέλος του ίδιου μήνα κατέκτησε και μέρη της Ρουμανίας (Βεσσαραβία και Βόρεια Μπουκοβίνα).
Αλλά εκτός από τις εδαφικές, υπήρχαν και εμπορικές συναλλαγές λόγω του Συμφώνου Μολοτοφ-Ρίμπεντροπ. Στους 17 μήνες της συμμαχίας, η ΕΣΣΔ προμήθευσε τη Γερμανία με 865.000 τόνους πετρέλαιο, 648.000 τόνους ξυλεία, 14.000 τόνους χαλκό και 1,5 εκατομμύριο τόνους σιτηρά.
Χρήσιμη βοήθεια στο Χίτλερ τόσο για τον πόλεμο που ήδη διεξήγαγε με τους Αγγλογάλλους, όσο και για την εκστρατεία που τελικά εξαπέλυσε ενάντια στην ΕΣΣΔ τον Ιούλη του 1941!
Eλιγμός;
Οι απολογητές του σταλινισμού μιλάνε για υποχρεωτικό «ελιγμό» του Στάλιν, που του έδωσε τη δυνατότητα να προετοιμαστεί για τον πόλεμο ενάντια στο φασισμό. Ο «Ριζοσπάστης» (19/8/2009) μιλάει για το Σύμφωνο, έχοντας τίτλο: «Μοναδικό μέτρο αυτοάμυνας που διέθετε η ΕΣΣΔ».
Όμως, ιστορικά από πουθενά δεν προκύπτει αυτό. Ο Στάλιν αντιμετώπιζε το φασισμό και τον πόλεμο από τη σκοπιά των συμφερόντων της ρώσικης εξωτερικής πολιτικής, ακριβώς όπως και οι υπόλοιπες καπιταλιστικές χώρες.
Το σύμφωνο Μολότοφ – Ρίμπεντροπ είναι η καλύτερη απόδειξη. Ο Στάλιν αποφάσισε τη συμμαχία με τους ναζί, όταν διαπίστωσε ότι του προσέφεραν όσα του αρνούνταν οι δυτικές δυνάμεις. Όταν στις 3/9/1939 η Γαλλία και η Αγγλία κήρυξαν τον πόλεμο στον Χίτλερ μετά την εισβολή στην Πολωνία, η Ρωσία έμεινε έξω από την αντιπαράθεση, έχοντας έτσι την άνεση να φροντίσει όχι την προετοιμασία της για τον αντιφασιστικό πόλεμο –αφού ήταν σε συμμαχία με τους φασίστες– άλλα την ιμπεριαλιστική επέκτασή της στην Ανατολική Ευρώπη, όπως και έκανε.
Ο πόλεμος ξαναβαφτίστηκε από τους σταλινικούς «αντιφασιστικός», μόνο μετά την επίθεση του γερμανικού στρατού στη Ρωσία, το καλοκαίρι του 1941.

 

Πηγη:dea.org.gr

λέξεις κλειδιά:

2 Σχόλια

  1. Ο/Η Dr. Georg Vlachos λέει:

    Echete grapsei se para polla shmeia swsta pragmata gia ton 2. PP. Ena omws thelw na sas rwthsw: Pisteuete pragmati oti oi Amerikanoi stratiwtes pethenan gia oikonomika H imrialistika sumferonta ths USA? H oti o toteProthipourgos ths Meg. Vretanias tokane gia ton idio logo. Alloto to egine meta h Sthn Jalta pou xwristike h EUROPH se Zwnes Epirohs ths UDSSR h Aglias kai USA.? Mhn aplousteuetai ta Pragmata. Sthn Fasistikh Europh tot gia thn eleutheriaths Pethana 50.000.000 Kosmos!!!

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνσή σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

κατηγορίες